زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

مبارزه با ظلم (قرآن)





یکی از مهمترین اهداف رسالت انبیاء، مبارزه با ظلم و ستم بوده است. در این مقاله آیات مرتبط با مبارزه با ظلم معرفی می‌شوند.


۱ - مبارزات انبیا با ظلم



••• مبارزه با ظلم، از اهداف بعثت پیامبران، در طول تاریخ:
وَ لَقَدْ أَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ‌ ....

••• پيام و رسالت پيامبران الهى، ناسازگار با روحيّه ظلم و جاه‌طلبی:
فَلَمَّا جاءَتْهُمْ آياتُنا مُبْصِرَةً قالُوا هذا سِحْرٌ مُبِينٌ‌ وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوًّا ....

۲ - مبارزه با ظلم بنی‌اسرائیل



مبارزه با ظلم بنی‌اسرائیل از سوى موسى عليه‌السلام:
۱. وَ إِذْ قالَ مُوسى‌ لِقَوْمِهِ يا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَكُمْ بِاتِّخاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلى‌ بارِئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ عِنْدَ بارِئِكُمْ فَتابَ عَلَيْكُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ.
۲. وَ إِذْ نادى‌ رَبُّكَ مُوسى‌ أَنِ ائْتِ الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ‌ قَوْمَ فِرْعَوْنَ أَ لا يَتَّقُونَ.

۳ - ابزار مبارزه با ظلم




۳.۱ - شعر


هنر شعر، ابزارى كارآمد، در مبارزه با ظلم و حمایت از مظلومان:
وَ الشُّعَراءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ‌ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ ذَكَرُوا اللَّهَ كَثِيراً وَ انْتَصَرُوا مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا وَ سَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ.

۳.۲ - نیروی انسانی


نيروى انسانى و فرماندهی، از شرايط اساسى، براى مبارزه با ظلم:
وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً.

۴ - تشویق به ظلم‌ستیزی



تشويق مسلمانان صدر اسلام، به ظلم‌ستيزى، به علّت مورد ستم و تهاجم قرار گرفتن، از سوى دشمنان کافر:
۱. لا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِمَ وَ كانَ اللَّهُ سَمِيعاً عَلِيماً.
۲. أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ... الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ‌ ... وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ.

۵ - مبارزه با کانوان اصلی ظلم



لزوم متوجّه ساختن پيكان مبارزه به سمت كانونهاى اصلى ظلم، در جامعه:
... أَنِ ائْتِ الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ‌ فَأْتِيا فِرْعَوْنَ‌ ....

۶ - درخواست برای رهایی از ظلم



مسلمانان مستضعف صدر اسلام، خواستار فرمانده و نيروى انسانى از جانب خداوند، براى رهايى از ستم كفرپيشگان مكّه:
وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً.

۷ - مبارزه حکومت با ظلم



لزوم پرداختن حکومتهای الهی، به مبارزه با ظلم:
۱. وَ يَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُوا عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْراً إِنَّا مَكَّنَّا لَهُ فِي الْأَرْضِ وَ آتَيْناهُ مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ سَبَباً قالَ أَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ‌ ... وَ أَمَّا مَنْ آمَنَ‌ ... وَ سَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنا يُسْراً.
۲. وَ إِذْ نادى‌ رَبُّكَ مُوسى‌ أَنِ ائْتِ الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ‌ قَوْمَ فِرْعَوْنَ أَ لا يَتَّقُونَ.

۸ - مبارزه ذوالقرنین با ظلم



حاکمیّت ذوالقرنین، در جهت ظلم‌زدايى و كفرستيزى:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُوا عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْراً إِنَّا مَكَّنَّا لَهُ فِي الْأَرْضِ وَ آتَيْناهُ مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ سَبَباً قالَ أَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ‌ ....

۹ - تأکید قرآن به مبارزه با ظلم



تعالیم قرآن، در جهت زدودن ظلم:
۱. ... وَ أَسَرُّوا النَّجْوَى الَّذِينَ ظَلَمُوا ....
۲. وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسى‌ إِماماً وَ رَحْمَةً وَ هذا كِتابٌ مُصَدِّقٌ لِساناً عَرَبِيًّا لِيُنْذِرَ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَ بُشْرى‌ لِلْمُحْسِنِينَ.

۱۰ - مبارزه اهل‌ایمان با ظلم



ظلم‌ستيزى و عدم سكوت در برابر ظالمان، ويژگى اهل ایمان:
فَما أُوتِيتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَمَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ وَ أَبْقى‌ لِلَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى‌ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ‌ وَ الَّذِينَ إِذا أَصابَهُمُ الْبَغْيُ هُمْ يَنْتَصِرُونَ.

۱۱ - ایستادگی در برابر ظلم



مؤمنان، اهل ایستادگی و مقاومت، در برابر ظلم و تجاوز:
وَ الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَمْرُهُمْ شُورى‌ بَيْنَهُمْ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ يُنْفِقُونَ‌ وَ الَّذِينَ إِذا أَصابَهُمُ الْبَغْيُ هُمْ يَنْتَصِرُونَ.

۱۲ - ظلم‌ستیزی تعالیم حضرت هود



تعالیم هود علیه‌السلام، ناسازگار با منافع سران جبّار و سركش قوم عاد:
وَ تِلْكَ عادٌ جَحَدُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ وَ عَصَوْا رُسُلَهُ وَ اتَّبَعُوا أَمْرَ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٍ.

۱۳ - پانویس


 
۱. یونس/سوره۱۰، آیه۱۳.    
۲. نمل/سوره۲۷، آیه۱۳.    
۳. نمل/سوره۲۷، آیه۱۴.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۵۴.    
۵. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۰.    
۶. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۱.    
۷. شعراء/سوره۲۶، آیه۲۲۴.    
۸. شعراء/سوره۲۶، آیه۲۲۷.    
۹. نساء/سوره۴، آیه۷۵.    
۱۰. نساء/سوره۴، آیه۱۴۸.    
۱۱. حج/سوره۲۲، آیه۳۹.    
۱۲. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۱۳. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۰.    
۱۴. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۶.    
۱۵. نساء/سوره۴، آیه۷۵.    
۱۶. کهف/سوره۱۸، آیه۸۳.    
۱۷. کهف/سوره۱۸، آیه۸۴.    
۱۸. کهف/سوره۱۸، آیه۸۷.    
۱۹. کهف/سوره۱۸، آیه۸۸.    
۲۰. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۰.    
۲۱. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۱.    
۲۲. کهف/سوره۱۸، آیه۸۳.    
۲۳. کهف/سوره۱۸، آیه۸۴.    
۲۴. کهف/سوره۱۸، آیه۸۷.    
۲۵. انبیاء/سوره۲۱، آیه۳.    
۲۶. احقاف/سوره۴۶، آیه۱۲.    
۲۷. شوری/سوره۴۲، آیه۳۶.    
۲۸. شوری/سوره۴۲، آیه۳۹.    
۲۹. شوری/سوره۴۲، آیه۳۸.    
۳۰. شوری/سوره۴۲، آیه۳۶.    
۳۱. هود/سوره۱۱، آیه۵۹.    


۱۴ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۹، ص۳۷۵، برگرفته از مقاله «مبارزه با ظلم».    


رده‌های این صفحه : ظلم | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.